De geschiedenis van het verkrachten. Verkrachting als wapen. Als teken van overwinning. Als uiting van macht. Als ultieme roes.
Zie: de antieken, de bijbel, oorlogen, Goya (beeld).
Schrijven: de apologie van alles, misdaad, het in alle opzichten 'oncorrecte'.

Probeer de twintigste eeuw te zien in één oogopslag.

Syberberg.de

Heb me ondergedompeld in 'Ivans kindertijd' van Tarkovski en in de films van Syberberg op www.syberberg.de. Goed voor enkele tientallen uren complete verbijstering.

Bloedgetuigen vervolg..

De jaren dertig van de twintigste eeuw: een mand vol krabben. De rigoureuze scheidslijn tussen links en rechts, conservatief en progressief, nationaal-socialistisch en socialistisch, racistisch en antiracistisch etc. bestaat niet. Ik ontdek andere krachtlijnen, veel grilliger dan men zou denken. Ik bewonder 'Het verdriet van België' van Hugo Claus omdat het ook al zo'n capricieus, complex beeld geeft van de vooroorlogse tijdsgeest en de chaos van de oorlog die erop volgde. Ik doe bovendien enkele spectaculaire ontdekkingen, die ik hier niet neerschrijf omdat ze tot de essentie van mijn boek 'Bloedgetuigen' behoren. Geschiedenis is een zorgvuldig gesloten kist; als je wilt weten wat er echt gebeurde, moet je hard zoeken naar de sleutel. Als de Tweede Wereldoorlog al zo'n complex gegeven is, wat moeten al die andere oorlogen dan niet zijn geweest... En de huidige oorlogen... Wij zijn onwetenden. Ignorabimus, 'wij zullen het niet weten'. Maar wij proberen. Dag na dag, uur na uur.

Ik zoek gradaties van wreedheid.
Ik verzamel de gruwelijkste details van de Twintigste Eeuw.
Ik tracht door te dringen tot de geringste nuance, zodat er geen enkel overzicht meer is, geen gelijkenissen meer tussen de talloze deeltjes waaruit een situatie bestaat, en uiteindelijk ook geen verschil meer.
Ik pas de kwantummechanica toe op een verhaal: ik ontleed atomaire deeltjes.
In de stapel boeken zie ik: Ivo Michiels, David Mitchell, David Grossman, Anatoli Mariëngof...

Journaal Bloedgetuigen

Hoe kun je je inleven in mensen die extreme keuzes hebben gemaakt - keuzes die hen de dood hebben ingedreven, terwijl ze hunkerden naar vrijheid?
Hoe kun je dit doen als je weet dat de keuzes van elk van deze mensen afzonderlijk in alle opzichten tegengesteld waren?
Er is een hele stamboom nodig van elk van deze mensen, waarin ieder onderdeel tot in de kleinste bijzonderheden wordt verklaard. Misschien kan dit inzicht, overzicht, begrip bieden. Ten slotte moet ik kunnen zeggen: als ik in dergelijke omstandigheden had geleefd...
En de lezer, hij stemt ermee in.

Citaat uit 'Leven en lot' van Vasili Grossman (1960), een roman over Stalingrad

Hier stond ze dan, een oude vrouw, die leefde en wachtte op het goede en bleef geloven, die bang was voor het kwaad en vol zorg om de levenden, die geen onderscheid maakte tussen de levenden en de doden. Hier stond ze en keek naar de ruïne van haar huis en bewonderde de lentehemel zonder zelfs maar te weten dat ze hem bewonderde. Hier stond ze en vroeg zich af waarom de toekomst van de mensen van wie ze hield zo vaag was en waarom ze zoveel vergissingen gemaakt hadden in hun leven. En ze merkte niet dat in die onduidelijkheid, in die nevel, dat verdriet en die verwarring ook een antwoord lag, en duidelijkheid, en hoop, en dat ze wist en met haar hele ziel begreep wat de zin was van het leven dat haar en haar dierbaren ten deel was gevallen. Ze merkte het niet, hoewel noch zijzelf noch een van hen kon zeggen wat hun te wachten stond, en hoewel ze wisten dat een mens in verschrikkelijke tijden niet langer de schepper is van zijn eigen geluk en dat het aan het wereldnoodlot is om een mens te begenadigen of te straffen, tot roem te verheffen of in ellende te storten en tot kampstof te maken, het wereldnoodlot, de geschiedenis, de toorn van de staat...

Sovjet-Unie: naaktstrand

Journaal Bloedgetuigen

foto van Viktor Bulla: Leningrad 1937.

Journaal

Vanaf nu wil ik op mijn weblog een journaal bijhouden van mijn belangrijkste activiteiten als auteur. U kunt volgen hoe ik stap voor stap te werk ga, dag na dag, of als ik op reis ben en geen toegang tot het internet heb, na verloop van enkele weken. Het is een logboek waarmee ikzelf en mijn lezer zullen kunnen traceren hoe een boek tot stand is gekomen. Zelf ben ik altijd verbaasd hoe dat gaat, hoe uit die enorme chaos een constructie groeit. Het journaal kan bestaan uit aantekeningen, woorden, flarden van een gedicht, maar ook uit foto's of filmpjes, links op het internet, geluid.
Tegelijk kan dit journaal mensen inspireren, en misschien leveren zij me op hun manier materiaal aan, dat nuttig is voor mijn constructie.
Het boek waaraan ik werk heeft als werktitel Bloedgetuigen. Het gaat over het oostfront, over de waanzin van ideologie en oorlog. Het verhaal van een Vlaamse vrijwilliger die naar het front in Leningrad vertrekt wordt geconfronteerd met het verhaal van een Russische soldaat in dienst van Stalin. Op een derde spoor volg ik het leven in het bezette Leningrad. Het idee voor deze roman ontstond bijna 30 jaar geleden. Een drietal jaren geleden heb ik het plan opgevat om hem te schrijven. Op dit moment werk ik er al een half jaar aan. Over een jaar moet hij af zijn.

Presentatie 'De poppenspeler en de duivelin' in Amsterdam

Op 11 juni 2009 om 17 u. wordt mijn boek 'De poppenspeler en de duivelin, reis naar de schimmen van Kroatië' gepresenteerd in boekhandel Pegasus in Amsterdam (Singel 367, vlak bij Spui). Een van de belangrijkste Kroatische auteurs, Dubravka Ugresic, zal hierbij aanwezig zijn.