Het is de tijd van de zuurmuil. Je komt hem overal tegen, bij voorkeur in villaparken, restaurants, televisieshows, cabriolets en luxebordelen. Hij haarklooft en kapittelt, hij hakt en hekelt, het is altijd te heet of te koud, en het liefst hardebolt hij tegen het lot. Het is altijd vet in andermans schotel. De zuurmuil verwijt de wind dat hij waait, de maan dat ze schijnt, het gras dat het tussen de tegels groeit, de liefde dat ze morst, de ziel dat ze met de jaren zwaarder weegt. De bolworm steekt hem.
De zuurmuil is ook een addertong. Hij solt en smaadt, hij schandmerkt en doodverft, hij schuimbekt en duvelt. Het ligt altijd aan de schaatsen, nooit aan de man. Hij heeft een gezicht van oude lappen. Hij is een hemdje-raak-mijn gatje-niet. Zijn kompas is verdraaid.
De zuurmuil en de addertong bevolken scholen, kantoren, parlementen, bejaardenhuizen, omroepen, supermarkten, rechtse columns, linkse columns, zwembaden en exprestreinen. Hoe dichter de bevolking en hoe groter de welvaart zijn, hoe meer zuurmuilen en addertongen er opduiken. Zuurmuil en welvaart zijn communicerende vaten. Het mensenkind is niet geschapen voor geluk. Hij is de zeikpaal, de bultzak, de risee. Het bestaan is vol smaad en kommer, krabben en bijten. Als krijgsdienst.
De zuurmuil alias de addertong is bovendien blohartig. Hij druipstaart. Houdt van haasvreten. Lijdt aan het afgrondsgevoel. Voelt zich gelapzalfd en vernikkeld, bekocht en gehoornd. Is het zelfverklaarde slachtoffer van verneukeratieve ramsj.
Hij spaart en vergaart, scharrelt, bost en tast erop los, maar weeklaagt tegelijk dat hij de koorden van de beurs niet in handen heeft en dat hij de bedelbrok van het halfrond is. Men perst, mergelt en zuigt hem uit, tapt hem het bloed af en trekt hem het haar uit zijn kale kruin.
Addertong alias bedelbrok verzwijgt graag dat zijn ware naam Cresus is, dat er altijd nog wel een kabeljauw onderdoor kan, en dat hij zelfs een hele spekkoper is, een bodemloos vat. ’s Nachts schrikt hij wakker, badend in de tranen, omdat hij later geen nagel zal hebben om zijn gat te krabben.
Hij zegt: ‘Gouden teugels maken een paard niet beter.’
Cresus alias Gatkrabber wordt overstelpt met giften, maar hij beweert dat niemand hem iets gunt, en wanneer hij dan toch iets toegestopt krijgt, kan het volgens hem niets anders zijn dan een vergiftigde gift. Niks liefdegave. Een nessushemd, ja.
Hij zegt dat de wereld kromme vingers heeft en dat iedereen hem rolt. Indien het toch niet zo blijkt te zijn (hij vergist zich graag), staat er alvast op elke hoek een Oost-Europeaan klaar om hem in zijn kont te naaien. De natuur, meneer, bestaat uit verslinders en verslondenen: natura devorans en natura devorata, en hij behoort wis en zeker tot het kamp der gepaalden.
Omdat hij zijn toppers kent, zegt hij: ‘Je kunt iedereen vertrouwen of je kunt niemand vertrouwen, wat doet het ertoe, het is allebei klote. Het eerste is een achtenswaardige flater, het tweede is veiliger.’
En hij bevingert zijn deel, waar de kou van duizend doden in zit.
Daarna likt hij zijn zweren schoon.
Voor de zuurmuil sterft, voor hij geheel in knekelpiet verandert, zegt hij dat hij steeds zulke grote verwachtingen heeft gekoesterd, maar dat er niks van terecht is gekomen, en dat het leven na de dood ook wel niet zal zijn wat men hem heeft voorgetoverd.
Op zijn grafsteen laat hij Seneca’s leerspreuk etsen: Ach, hoe goed zou het menigeen doen er eens uit te zijn: niet uit zijn omgeving, maar uit zichzelf.
© Johan de Boose
(in opdracht van De Standaard, 26/12/2011)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten