Louis-Ferdinand Céline: Reis naar het einde van de nacht.
Louis-Paul Boon: Mijn kleine oorlog.
Hugo Claus: Het verdriet van België.
Ik bestudeer het verband tussen deze 3 magistrale boeken.
Een voorbeeld van Célines misantropie:
"Als de kou en het werk ons even met rust laten en hun wurgende greep verslappen, ontdek je in de blanken hetzelfde als wat je op een vriendelijk strand ziet wanneer het eb wordt: de werkelijkheid, afgrijselijk stinkende plassen, krabben, aas en uitwerpselen."
Ik denk na over het begrip "opportunisme". Verbijsterend toepasbaar.

Marguérite Yourcenar, zonder twijfel een van de grootste schrijfsters aller tijden, kruist mijn pad. In "Het genadeschot", een bloedstollende novelle die vele malen aangrijpender is dan Jonathan Littells "Welwillenden" (met gedeeltelijk hetzelfde thema, vandaar mijn vergelijking) schrijft ze: 'In het raderwerk van de oorlog beland, volstond ik ermee zoveel mogelijk de rol van het radertje te spelen en zo weinig mogelijk die van de verbrijzelde vinger'; '...wij, overtuigd dat we het veel beter zouden doen dan de anderen, zonder te vermoeden dat we alleen maar voor andere catastrofen en dwaasheden waren voorbestemd'; etc.

In de oksel van Zuidoost-Europa, Volosko (Opatija, Kroatië). Vakantie, maar tegelijk kan ik het niet laten naar de sporen van de recente Balkanoorlog te zoeken. Logeer in het huis van een Bosniër die in Kroatië, in het voormalige Habsburgse kuuroordengebied, fortuin gemaakt heeft. Gisteren was er concurrentie tussen een plaatselijke rockband op het strand en mijn Bosnische huisbaas. Ik denk na over de identiteit van de Belg. Verdiep me in de details van Vlaamse soldaten aan het Oostfront in de Tweede Wereldoorlog. Vind overal parallellen. Denk na over mijn gesprekken met Frank Westerman over het verschil tussen fictie en non-fictie. Ik zit nu helemaal in fictie. Het laat me niet los. Dankzij fictie kan ik afdalen, onjuist zijn, irrationeel zijn, liegen. Hoe meer ik lieg, hoe meer de verbeelding haar werk doet, hoe meer de waarheid aan het licht komt. Die paradox jaag ik na. Ik ga een ongelooflijk verscheurend boek schrijven. Er zal een scheidslijn dwars door mijn lichaam lopen, en ik ga die lijn koesteren.