Ik rouw om Michaël Zeeman. De laatste keer zagen we elkaar op een terras in Brussel. We dronken koffie en cognac. Hij stopte zijn pijp en vertelde over die keer dat hij tabak uitwisselde met Günter Grass. We schreven elkaar lange mails: over het begrip 'collaboratie' bijvoorbeeld. Hij wist dat ik een roman over het Oostfront aan het schrijven was en hielp me aan informatie. Zijn belezenheid was enorm. Ik bewonderde hem. Ik zal je missen, Michaël. Ik hoop van harte dat het hiernamaals een behoorlijke bieb heeft en dat je je daarin kunt vermaken. Over vele jaren hoop ik je daar te ontmoeten om koffie met cognac te drinken en over Claudio Magris te praten.