Bericht uit Ramallah

Ik hou van de wereld in zijn ruwere vorm. Het is niet altijd zo dat er onder de glans van beschaving alleen maar wreedheid te vinden is. Beschaving is niet alleen maar de camouflage van barbaarsheid. Ik ga terug naar het woestijnzand waar onze beschaving begon. Ik probeer de wereld te zien zoals hij is in zijn meest elementaire bestanddelen. Het is gevaarlijk, ja, maar het is noodzakelijk om iets te begrijpen van de oorspronkelijke poëzie. Zoals ik ooit huilde bij het zien van de berg schoenen, tanden en haren in Auschwitz, zo huil ik nu in de moskee van Hebron, waar tientallen Israelische soldaten met hun laarzen aan komen kijken hoezeer de wereld van hén is.
Dit is een shock: een Israelische soldaat, die het op een onmenselijke manier in checkpoints verdeelde hart van Hebron helpt bewaken, schudt de hand van een Palestijnse winkelier en zegt hoe erg hij de joodse kolonisten vindt. Poëzie is de absolute onbegrijpelijkheid. Hoe kan ik ooit in staat zijn om deze vorm van oerinstincten te begrijpen? Het doet me denken aan de verhalen van mijn grootvader, verhalen uit de Eerste Wereldoorlog: soldaten van vijandige kampen zaten met elkaar te kaarten tussen de slachtpartijen door.
Ik houd een lezing in Ramallah, de virtuele hoofdstad van een virtueel Palestina. Mijn gedichten over oorlog, gemaakt in Oost-Europa (met name over de restanten van de Tweede Wereldoorog, maar ook over de Balkanoorlog), zijn wonderlijk genoeg probleemloos toe te passen op de huidige situatie in het Midden Oosten. Het grote verschil is: het bloed in het Midden Oosten is nog nat.